Wat is de functie van droogstand?
Een correcte droogstand is van groot belang voor preventie van ketonemie en/of kalfziekte, de uier- en klauwkwaliteit. Voor koeien met een hoog celgetal, is dit het uitgelezen moment om een antibioticatherapie toe te passen. Tijdens de droogstand worden de noodzakelijke antistoffen voor de biest gevormd. Om kwaliteitsvolle biest aan te maken heeft de koe minimum 28 dagen nodig. Er wordt een droogstandsduur van 6 tot 8 weken aangeraden om een maximale melkproductie te bereiken bij een volgende lactatie. De volgende lactatie is als het ware een “marathon”. De droogstand is de voorbereiding op deze melkmarathon en hierbij moet elke stap dus perfect zijn!
Aan welke voorwaarden moet het droogstandsrantsoen voldoen?
Tijdens de droogstand onderscheiden we 2 soorten rantsoenen, namelijk de far-off (8-3 weken voor kalving) en close-up (3 weken tot de kalving). Zowel vervetten als vermageren is uit den boze. Het rantsoen van droogstaande koeien moet voldoende volumineus, maar niet te energierijk zijn. Er wordt gestreefd naar een minimale DS opname van 12kg om de penswerking te ondersteunen. Voldoende ruw eiwit en mineralen zijn nodig voor een optimale biestproductie van de koe, de immuniteit van het kalf en de groei van het kalf na de geboorte.
Het calciumgehalte, dat een rol speelt bij kalfsziekte, moet in de far-off periode laag zijn (2g/kg DS). Bij kaliumrijke rantsoenen (bijvoorbeeld grasrijke rantsoenen) kunnen, enkel in de close up, anionische zouten toegevoegd worden om een negatieve kation-anion balans te bekomen. De vraag naar calcium (en magnesium) na het afkalven is hoog, waardoor het rantsoen aangevuld kan worden met grasproducten of voederkrijt.
Tips & tricks voor een goede voederopname
- Gebruik vers voeder! Een gemengd rantsoen van meerdere dagen kan minder smakelijk zijn en heeft een verhoogde kans op broei.
- Selectie moet zoveel mogelijk vermeden worden, bijvoorbeeld door gebruik van gehakseld stro.
- De droge koeien moeten veel beweegruimte hebben om eventuele ketolichamen te verbranden. Daarnaast moet voor elke koe een plaats aan het voederhek aanwezig zijn (min. 80cm breed). Vermijd overbezetting! Recent onderzoek toonde aan dat competitie invloeden heeft op sociaal gedrag en eetpatroon. Daarbij leidt chronische stress tot een verminderde metabole gezondheid.
- Koeien zijn kuddedieren en verblijven dus best in groep en dicht bij de melkveestal om sociale stress te vermijden.
- Voorzie voldoende en kwalitatief drinkwater. Hierbij wordt best 12 cm drinkplaats voorzien per koe zodat ze 10L/min kunnen opnemen.
Conclusie
Er bestaan tal van alternatieven voor een droogstandsrantsoen, zoals droge koeien op een magere weide plaatsen, het verdunnen van het lactatierantsoen met gehakseld stro, kortere droogstandsduur... Als de droogstand en de transitie op het bedrijf vlot verlopen, is er niet direct nood aan aanpassingen. Indien er wel verbetering nodig is, let dan vooral op de bovenvermelde tips en tricks. Een uitgebalanceerd rantsoen met aandacht voor huisvesting en sociaal gedrag is de eerste stap naar een succesvolle marathon!